H-PWR Jaarupdate 2022-2023: 'Hier gaat het wel om trauma, maar niet steeds over het trauma’  

Dankzij de steun van de donateurs en partners van Vrienden Diergeneeskunde kunnen therapieresistente veteranen deelnemen aan het H-PWR programma, om te onderzoeken of interacties met paarden een positieve invloed hebben op hun welzijn. De impact van het project voor individuele veteranen is groot. In deze jaarupdate nemen we je mee in de ontwikkelingen die mogelijk zijn gemaakt door iedereen die dit project een warm hart toedraagt.
  

Een veteraan loopt met een paard door de bak. Ze komen een boog tegen waaraan rood-witte plastic slingers hangen. Het paard aarzelt als hij onder een boog door moet lopen en blijft uiteindelijk staan. Rustig haalt de veteraan de slingers één voor één weg. Ze stelt het paard nog even extra gerust en daarna volgt het dier haar zonder angst onder de boog door.  

De veteraan is een van de deelnemers aan het Horse-Powerproject (H-PWR) van de faculteit Diergeneeskunde in Utrecht. Via het Horse-Powerproject wil een multidisciplinair onderzoeksteam zich voor deze veteranen inzetten. Het doel van het project is om veteranen met therapieresistente PTSS te helpen door te onderzoeken of interacties met paarden een positieve invloed kunnen hebben op hun welzijn. Daarnaast wordt ook onderzocht hoe het welzijn van de paarden beïnvloed wordt door de interacties. 

Veteranen met PTSS

Naar schatting kampt in Nederland zo’n 5% van de 100.000 veteranen met een posttraumatische stress stoornis (PTSS). ‘Een deel van de veteranen met PTSS, ongeveer 20 % procent, heeft ondanks behandeling met bestaande therapievormen nog steeds klachten en is dus therapieresistent’, vertelt projectleider Nienke Endenburg. ‘PTSS is een angststoornis die symptomen heeft zoals verstoorde nachtrust, herbelevingen, vermijden van prikkels, moeite met concentreren en uiteindelijk komen ook lichamelijke klachten en verslavingsproblematiek vaker voor bij deze groep. PTSS vormt daarnaast ook een zware belasting voor de familie en directe omgeving. Deze veteranen, en hun families en vrienden, verdienen alle steun die mogelijk is.’  

Om voldoende veteranen te kunnen onderzoeken en tot statistisch significante resultaten te komen, worden gedurende het gehele onderzoekstraject negen groepen van acht veteranen (dus in totaal 72 veteranen) onderzocht. Deze veteranen, die in groepjes van twee met één paard werken, zijn iedere keer twaalf weken met het programma bezig. Het werven van de veteranen verloopt vooral via social media. ‘We krijgen veel aanmeldingen binnen maar een deel daarvan voldoet niet aan de criteria of mensen haken om persoonlijke redenen af’, zegt Endenburg. ‘Dat laat de kwetsbaarheid van de doelgroep zien, maar tot nu toe is het nog altijd gelukt om een groep van acht veteranen bij elkaar te krijgen en houden.’   

De impact van H-PWR

De impact van het project voor de individuele veteranen op persoonlijk vlak is groot. Het merendeel van hen geeft aan dat ze het traject als iets positiefs hebben ervaren. Daarbij zijn er gedurende het programma geen deelnemers afgevallen. Aan het eind van het traject werd de deelnemers gevraagd om aan te geven hoe ze het programma hebben ervaren. Hieronder een aantal uitspraken:   

“Zeven jaar therapie heeft minder gedaan dan twaalf weken Horsepower.”   

“Hier gaat het wel om trauma, maar niet steeds over het trauma.”   

“De laatste jaren ging er nooit iets goed, maar het paard laat mij ervaren dat ik dit wel kan.”     

Deze uitspraken maken duidelijk dat de twaalf weken veel impact hebben gehad op de veteranen en op de manier waarop ze hun trauma ervaren, maar vooral ook op hun zelfbeeld.  

 Op dit moment zijn er nog onvoldoende deelnemers geweest om harde uitspraken te kunnen doen. Om toch een beeld te geven van de ervaringen van de veteranen hebben de onderzoekers inzicht gegeven in de scores van de eerste 24 deelnemers met betrekking tot de PCL-5, een zelfrapportagelijst die symptomen van PTSS meet volgens de DSM-5. ‘Dit is alleen op beschrijvende wijze gedaan en er is dus nog geen statistische toets verricht. Uit de resultaten blijkt dat voor deze individuen gemiddeld hun PTSS-symptomen gedaald zijn met 11 punten als je week 1 met week 12 vergelijkt, en dat is al een veelbelovend resultaat’, aldus Endenburg.  Maar behalve vragenlijsten worden ook fysiologische parameters, zoals cortisol, oxytocine en hartslagvariabiliteit gemeten.  

Paardenwelzijn

Daarnaast is het van belang om het welzijn van paarden tijdens zogenoemde “Equine Assisted Interventions” (EAI) te meten. Dit zijn interventies waarbij paarden worden ingezet. Van belang is om het welzijn van paarden tijdens deze interventies goed te monitoren. Een belangrijke parameter voor dat welzijn is de hartslagvariabiliteit (HRV). Endenburg: ‘Uit het onderzoek is gebleken dat HRV op een eenvoudige manier accuraat gemeten kan worden door de apparatuur zoals we die binnen het Horse-Poweronderzoek gebruiken. Dit zorgt ervoor dat toekomstig onderzoek naar het welzijn van paarden binnen EAI op een eenvoudige manier gedaan kan worden. Ook is de voorbereiding voor een review over EAI bij mensen met psychosociale klachten gestart. Het literatuuronderzoek is al uitgevoerd en komend jaar zullen de data verwerkt worden en zal er een artikel ingediend worden. En verder zijn de voorbereidingen gestart voor een publicatie over het vrijkomen van oxytocine in speeksel bij paarden. De resultaten zijn verzameld en geanalyseerd, het komende jaar zal hier een publicatie van geschreven worden.’  

Hogere levenskwaliteit

‘Voor de toekomst hopen we dat dit project wetenschappelijk bewijs levert dat het werken met paarden voor veteranen met therapieresistente PTSS tot een verbetering van de kwaliteit van leven leidt en een vermindering van de PTSS-klachten. Als dit is aangetoond, hopen we dat deze vorm van therapie voor veel meer geüniformeerden met PTSS beschikbaar komt en dat ziektekostenverzekeringen dit willen gaan betalen’, sluit Endenburg af.  

Het onderzoeksteam wil de partners en donateurs van het project 'H-PWR - Paardenkracht' hartelijk bedanken voor de steun. Wil jij samen met ons zorgen dat we veteranen met PTSS nog beter kunnen helpen? Steun het onderzoeksthema 'Dier en Veteraan met PTSS'!